یکی از شرکتهای صنعتی که به تولید ورقهای اسید شویی میپردازد شرکت فولاد مبارکه اصفهان است که در بخش اسید شویی این شرکت پس از فرایند فولاد از نورد گرم بیرون میآید و سطح فولاد در برابر اکسیژن هوا قرار میگیرد و سطح رویه فولاد اکسید میشود. برای از بین بردن اکسید ورقههای فولاد با اسید کاملاً شستشو داده میشوند.
اسید شویی در واقع برای از بین بردن اکسید با غوطه ور کردن ورقههای فولادی در اسید است. پس از فرایند اسید شویی میزان ضخامت فولادی برای پاکسازی برجای میماند و ناخالصیهایی بر روی سطح ورق اسید شویی با آب خالص شستشو داده میشود. در این بخش آب خالص بسیار زیادی برای شستشو نیاز است تا فرایند پاکسازی ورقهای اسید شویی کاملاً انجام شود.
پروسهی اسید شویی یکی از مهمترین و در عین حال مرسومترین عملیاتی صنعتی است. این عملیات بیشتر در کارهایی مانند آبکاری کم، کارخانههای تولید فولاد و همچنین کارخانههای تولیدی اتومبیل سازی کاربرد زیادی دارد که در واقع از یک پوشش برای فلزی پایه باشد دیده میشد. پروسه اسید شویی توسط اکسیدها و جرمهای یک سطح فلزی با استفاده از مواد شیمیایی و همراه با غوطه ور کردن آن در یک اسید معدنی رقیق که معمولا اسید سولفوریک و یا هیدروکلریک است از بین میرود.
علتهای شستشوی ورق با اسید شویی
علتهای مختلفی برای شستشوی اسید بر روی سطوح ورقهای تولیدی از نورد گرم وجود دارد از جمله:
پوستههای اکسیدی که روی سطح ورق اسید شویی سخت و ضد سایش هستند، در صورتی که ورقها فاقد اسید شویی وارد مرحله نورد سرد میشوند، باعث افزایش اصطکاک غلطکهای نورد میشوند از این رو ورق باید قبل از ورد به مرحله نورد سرد تحت فرایند اسید شویی قرار گیرد. به علت از هم متلاشی شدن لایههای اکسید از سطح ورق اسید شویی دارای شکل و فرمت بهتر و سطح با کیفیت استاندارد و عالی خواهد بود.
در صورتی که پروسه مختلف اسید شویی نامهای زیادی دارد اما میتوان آن را به سه دسته کلی تقسیم بندی نمود که عبارتند از:
- اسید شویی ساکن
- اسید شویی پیوسته
- اسید شویی دستهای
در ادامه هر یک از عوامل فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. اسید شویی ساکن
اسید شویی ساکن به نام خمره میباشد که در واقع فرایندی به وفور در صنعت آبکاری مورد استفاده قرار میگیرد. اسید شویی به روشهای مختلفی که در صنایع تولیدی بزرگی انجام میشود که به نام اسید شویی دستهای و اسید شویی متوسط میباشد. در اسید شویی ساکن ورقهای اسید شویی را در محلولی از اسید غوطه ور میکنید که معمولا به صورت ساکن هستند در صورتی که محلول در حال حرکت میباشد.
2. اسید شویی پیوسته
فرایند اسید شویی پیوسته به این شکل عمل میکند که میتوان محصول را با استفاده از نورد فولادی که پیچیده نشده است و در یک سو به صورت افقی و در سوی دیگر عمودی است از میان مخازن اسید و شستشوی آب یا اسپریها عبور دهید.
3. اسید شویی دستهای
از دیگر روشهای اسید شویی دستهای است که میتوانید دو الی سه قطعه را همزمان با هم در محلولی از اسید شناور کنید. این قطعات ممکن است در حال حرکت باشند.
فرایند نورد ورقهای اسید شویی
فرایند نورد از این قرار است:
- نورد گرم
- کوره پیش گرم
- ریخته گری پیوسته شمش
- نورد مقدماتی یا خشن
- میز انتقال
- نورد نهایی
- نورد سرد
- فرایند حرارتی
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
1. نورد گرم
یکی از مراحل نورد، نورد گرم است که برای تولید ورق با سایز و اندازههای مشخص با توجه به شکل و ظاهر ویژه و خاصی که دارند به سطح صیقلی دارند و میتوان از کی تختال با سایز مشخص میباشد. علت اصلی استفاده از نورد گرم مقاومت پایین فولاد در برابر تغییر شکل و درجه حرارت بالا است. چنانچه این تغییرات در مرحله آستنیت قرار دارد. در حالی که کلیه تغییرات در مرحله آستنیت صورت میپذیرد میتوان بیان کرد که فرایند نورد به صورت همگانی انجام خواهد شد.
با توجه به دمای خروجی تختال از کوره پیش گرمکن به تلفات حرارتی در زمان فرایند نورد وابسته است. به همین دلیل تختال باید در کوره به دمای مورد نظر برسد تا با دمای بیش از 890 درجه سانتی گراد از آخرین مرحله نورد نهایی بیرون شود.
فرایند نورد گرم و سرد بر روی قیمت ورق تاثیر میگذارد.
در ادامه هر یک از موارد فوق را بررسی خواهیم کرد.
2. ریخته گری پیوسته شمش
نخستین مرحله نورد که توسط ریخته گری پیوسته تختالهایی که به طول 4 الی 10 سانتی متر تولید میشود، بعد از فرایند ریخته گری تختال به بخش سرد کننده انتقال پیدا میکند تا نورد به دمای محیط نزدیک شود.
3. کوره پیش گرم
در کوره پیش گرم تختال با نرخ معین حرارت داده میشود تا بتواند به دمای مورد نیاز در نورد گرم برسد در این مدت زمان برای پیشگیری از ناهماهنگیهایی که در تغییر شکل توزیع دما در تمامی نقاط و جوانب تختال ایجاد شده است به صورت یکنواخت و یکدست میباشد. به همین معنا از کورههای هم دما ساز استفاده میشود تا دمای تختال در زمان خروج از کوره به شکل یکدست در بیاید، این دما به اندازههای تختال و شرایط نورد و همچنین نوع فولاد بستگی دارد. از دیگر عواملی که میتوان برای این منظور بیان نمود این است با توجه به میزان نورد و همچنین دمای ورق در مراحل نهایی و سایر عوامل دیگر وابسته است.
از نکات مهمی که برای این مرحله باید در نظر گرفت این است که طول زمان نگهداری تختال در کوره پیش گرمکن است، به دلیل طولانی شدن این زمان علاوه بر هدر رفتن انرژی موجب خوردگی بیش از اندازه تختال و حتی سوخته شدن کربن موجود در فولاد میشود تختال بعد از خروج از کوره پیش گرمکن لایه برداری میکنند تا قابلیت ورد به مراحل بعدی نورد را داشته باشد.
4. نورد مقدماتی یا خشن
برای تولید ورقهای گالوانیزه کافی است تا در ابتدای امر میزان ضخامت تختال ریخته گری را در مراحل دو تا سه مرحله نورد مقدماتی کمتر نمایید.
این پروسه از طریق قفسههای رفت و برگشتی یونیورسال انجام میشود، بعد از اتمام از مرحله نورد مقدماتی تختال مجدداً لایه برداری انجام میشود.
5. میز انتقال
از دیگر مراحل نورد گرم، میز انتقال است که در کارخانه نورد گرم همزمان با هماهنگی و پیشگیری از برخورد تختالهای عبوری از یک میز انتقال با فاصلههای معین و مشخص شده در میان مراحل نورد مقدماتی و پایانی مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده از این میز برای این منظور استفاده میشود تا بتواند هماهنگی لازم را به خوبی انجام دهد و سرعت تختالها را تا حد زیادی افزایش دهد. در زمان نورد مقدماتی و سرعت پایین آن در مرحله قیچی و اولین مرحله نورد نهایی میشود.
با توجه به فاصلهای که میان میز انتقال اتلاف حرارت وجود دارد، میتوان حرارت قابل توجهی از سطح تختال انجام داد که موجب شده است. ناهماهنگیهای که در دما تختال و در نهایت باعث کاهش استاندارد فولاد تولیدی و بالا بردن استهلاک قطعات، کاهش فرایند کارخانه، افزایش آلودگی محیط زیست و همچنین افزایش هزینه سوخت میگردد.
6. نورد نهایی
تختال که از میز انتقال عبور میکند برا تولید ورق به سمت قفسههای نورد نهایی ارسال میشود. بعد از اتمام مراحل نورد نهایی ورق به بخش خنک کننده وارد میشود. فرایند خنک کاری شده به این علت است که بر روی ورق انجام میشود تا در زمان کلاف پیچی لایههای ورق به یکدیگر جوش نخورند با کاهش دمای ورق و پاشیدن جریان آب در قسمت سرد کننده صورت میگیرد. در این دما ورق با استفاده از کلاف پیچ به طور کلافهای استوانهای تغییر شکل میدهد. کلافها توسط سیستمهای حمل کلاف به انبار ارسال میشوند تا به دمای محیط برسند و در آن نگهداری میشوند. بعد از طی این مرحله کلافها وارد مرحله نورد گرم یا نورد سرد میشوند.
دیدگاه خود را ثبت کنید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.